Son günlerde Koronavirüsü sebebiyle siz de gece yarılarına kadar Sağlık Bakanı’nın açıklamalarını bekliyorsanız bu yazımdan fayda görebilirsiniz…
Şu sıra okuduğum “Why We Sleep” (Neden Uyuruz) kitabında tesadüfen uyku, bağışıklık sistemi ve viral enfeksiyonlara yakalanma riskiyle ilgili araştırmalara denk geldim. Malum gündemde, paylaşayım istedim…
California Üni’de yapılan çalışmada 164 kişinin uykusu, uyku ölçen kol saatleriyle takip edilmiş. Daha sonra bu insanlar soğuk algınlığına yol açan rhinovirüse maruz bırakılmış. Sonra deneye katılanların, virüs verilmeden önceki 1 haftada ne kadar uyuduklarına bakılmış. Sonuç olarak o bir haftada ortalama 5 saatten az uyuyanların %45’inde hastalık gelişirken, 7 saatten fazla uyuyanlarda bu oran %17’ymis. Tabi ki koronanın soğuk algınlığı ve hatta griple karşılaştırılamayacağını görmeye başladık. Şu anki evde kalma stratejimizle aslında hastalığa yakalanmamayı değil, toplum olarak yakalanma hızımızı yavaşlatmayı amaçlıyoruz diyebiliriz. Yavaşlatıyoruz ki hastalığı ağır geçirirsek bize bakacak doktor, hastane bulalım ve o zamana kadar hastalığı daha iyi tanıyalım. Yani aslında büyük ihtimalle çoğumuz hastalığa bir şekilde yakalanacağız ve bağışıklık sistemimiz kuvvetli olursa atlatıp doğal olarak aşılanmış olacağız. En azından benim anladığım bu, uzman değilim… Bu yüzden bağışıklığı sağlam tutmak için bütün uygun koşulları sağlamak mantıklı olacaktır diye düşünüyorum.
Neyse kitapta aşıların etkinliği ve uykudan da bahsedilmiş. Aşı oluruz olmayız, bu konuda yorum yapmak istemiyorum ama bu araştırma da bağışıklık sistemi ve uyku ilişkisini gösterdiği için önemli. Aşılar vücut antikor üretirse işe yarar. Bu çalışmada kişiler 1 hafta boyunca 6 saat ve 7,5-8,5 saat uyuyanlar olarak iki gruba ayrılmış. Bu insanlara bu 1 hafta sonrasında grip aşısı yapılmış. Sonuç olarak iyi uyumayanlardaki antikor yanıtı uyuyanlardaki yanıtın %50’sinden az olmuş. Başka çalışmalarda Hepatit A ve B aşısı için de benzer sonuçlar alınmış. Dahası kişi o bir haftada kaybettiği uykuyu telafi etmek için 2-3 hafta düzenli uyusa bile bağışıklık sisteminin yanıtı ideal seviyeye çıkmamış. Yazar Matthew Walker, bazı bağışıklık hücrelerindeki azalmanın 1 sene sonra bile görülmeye devam edebildiğini eklemiş. Özetle, uykuyu ihmal ettiğimizde telafisi çok zor olabiliyor…
